طراحی پرسشنامه کاربردی

پرسشنامه چیست و چه کاربردی دارد؟

پرسشنامه در واقع یکی از ابزارهای تحقیقاتی به شمار می آید که با به کار گرفتن آن، امکان به دست آوردن اطلاعات کاربردی برای تحقیقات مختلف، وجود خواهد داشت. از جمله کاربردهای آن می توان به سنجش و آنالیز اقبال جمعی بازار هدف نسبت به یک خدمات یا گروه کالایی خاص، جهت گیری افکار اجتماعی، اندازه گیری میزان مطالعه افراد و موارد مشابه اشاره کرد.

طراحی سوالات پرسشنامه و معرفی انواع سوالات

روش های مختلفی برای دریافت پاسخ سوالات مطرح شده در پرسشنامه وجود دارد که در اینجا انواع سوالات پرسشنامه را برای شما شرح می دهیم:

سوالات همساز با قالب آبشاری

در این مدل سوالات به شکلی متوالی به یکدیگر وابسته بوده و برای پاسخ دادن به هر سوال، باید سوال قبلی آن را پاسخ داده باشید.

سوالات ماتریسی

در مدل سوال های ماتریسی، پاسخ های گروهی یکسانی به چند سوال مربوط بوده و اختصاص یافته اند. به این شکل در هر قسمت از پاسخ ها، یک ماتریس می بینیم که کاربر می تواند یک گزینه از ماتریس را برای پاسخ دادن به چند سوال، انتخاب کند.

سوالات بسته

در مدل سوالات بسته، پاسخ های سوال ها، کاملا ثابت بوده و  به شکل بله و خیر یا گزینه ای مطرح می شوند. حال ممکن است این گزینه دو تایی، سه تایی یا چهارتایی باشند.

سوالات باز

در سوالات باز پرسشنامه ای، گزینه های تعریف شده ای از پیش وجود نداشته و مخاطب می تواند با کلمات و جملات خود (کوتاه یا بلند) به پرسش های مطرح شده، پاسخ دهد. بدیهی است که این الگوی طراحی پرسشنامه، مدت زمان بیشتری برای پاسخگویی طلبیده و کاربرانی که در آن شرکت می کنند نیز باید حوصله و صبوری بیشتری داشته باشند.

ویژگی های یک پرسشنامه استاندارد

برای داشتن یک پرسشنامه استاندارد که از اقبال خوبی نیز برخوردار شود، باید مخاطب های خود را به درستی بشناسید. همین طور رعایت نکات زیر کمک می کند تا نتیجه به مراتب بهتری گرفته و سطح مشارکت افراد در این پرسشنامه بالا برود:

از به کار بردن الفاظ و اصطلاحات تخصصی بیش از حد و تا حد امکان پرهیز کنید. به کار بردن الفاظ تخصصی باعث خواهد شد تا خواننده علاقه زیادی به دنبال کردن سوالات نداشته و در همان بدو امر، از ادامه دادن منصرف شود.

ساختار سوالات و ترتیب آن ها را به شکلی سازماندهی شده، رعایت کنید. لازم است که سوالات را با یک ترتیب منطقی دنبال کرده و در این خصوص پیش از آن، مطالعه درستی انجام داده باشید و مراحل طراحی پرسشنامه را به درستی طی کرده باشید.

آزمون و خطای قبلی انجام دهید. حتما پیش از عرضه رسمی پرسشنامه خود، آن را در یک محیط آزمایشگاهی کوچک تر مورد آزمون و خطا قرار داده و مشکلات احتمالی پرسشنامه را درک کرده و نسبت به رفع آن ها اقدام کنید.

مزایای طراحی پرسشنامه با اندیشینو

در طراحی پرسشنامه باید المان های مختلفی تحت بررسی و آنالیز قرار گرفته و با شناسایی درست جامعه هدف، اصول طراحی پرسشنامه، دنبال شود. اندیشینو در این راستا با بکارگیری و همکاری با متخصصین حوزه روان‌سنجی، سنجش و اندازه گیری، جامع شناسی و اساتید دانشگاه در تلاش است که پرسشنامه استاندارد و کاربردی را در اختیار سازمان‌ها و نهاد‌ها قرار دهد و همچنین هزینه طراحی پرسشنامه در اندیشینو بسیار مقرون به صرفه است.

تحقیقات بازار و طراحی پرسشنامه و جمع آوری داده سازمان های بزرگی همچون بورس، سایپا،  بانک کشاورزی، شرکت مپنا و صدها شرکت بزرگ گواهی بر این ادعای اندیشینو است.

سفارش طراحی پرسشنامه

شما می توانید برای طراحی سوالات پرسشنامه، از مشاوران اندیشینو کمک گرفته و ضمن ارائه اطلاعات اولیه خود، به بهترین پرسشنامه در حوزه مورد نظر،  دست پیدا کنید. جهت استعلام هزینه طراحی پرسشنامه، با کارشناسان ما در اندیشینو تماس حاصل نمایید.

ویژگی‌های یک پرسشنامه کارا

برای تنظیم سؤالات پرسشنامه، نکات کلی وجود دارد که محقق باید به آن‌ توجه کند.
درادامه اصول و قواعدی را که هنگام تنظیم و طراحی سؤالات پرسشنامه باید به آن دقت کرد را ارائه می‌دهیم:

• دقت کنید که سؤالات مبهم و نامفهوم طراحی نکنید، اگر سؤالات مبهم باشند، پاسخ دهنده معنی سؤال‌ها را درک نمی‌کند و درنتیجه جواب اشتباه می‌دهد و داده‌ها و اطلاعات بدست‌آمده از پرسشنامه معتبر نخواهد بود. اگر مجبورهستید درطراحی سؤال‌ها از کلمات تخصصی استفاده کنید، کلمات تخصصي در دستورالعمل تكميل پرسشنامه توضيح دهید تا پاسخ دهنده با تعريف عملياتي معنی دقیق واژ‌های تخصصی را درک کند و جواب درست را بدهد.
• از طراحی سؤال‌های جهت‌دار بپرهیزید، از طراحی سؤال‌هایی که پاسخ‌دهنده را به سمت پاسخ خاصی هدایت کند بپرهیزید در غیر این صورت اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه درست نخواهد بود.
• سعی کنید سؤال‌های دو وجهی انتخاب نکنید، زیرا اینگونه سؤالات پاسخ‌دهنده را در یک زمان کوتاه در مقابل دو سؤال قرار میدهد و این کار باعث می‌شود پاسخ‌دهنده سوال را با دقت نخواند و پاسخ بدهد.

• سعی کنید از طرح سؤال‌های منفی خودداری کنید، چرا که ممکن است پاسخ‌دهنده کلمات منفی را نبیند و به آن توجه نکند و این باعث می‌شود پاسخ‌دهنده اشتباه پاسخ بدهد و اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه دقیق و کامل نخواهد بود.
• سعی کنید از طراحی سؤال‌های مستقيم كه موجب تحريك حساسيت آزمودني شده و يا باعث مقاومت او در پاسخ می‌شود، پرهیز بکنید.
• طراحی سؤالات معكوسی باعث اطمينان از پاسخ گويي صحيح پاسخ دهندگان می‌شود. توصیه می‌شود كه در طراحي پرسشنامه، نسبت به يكي از سؤالاتي كه از فرد پرسيده شده، سؤالات با محتواي معكوس طراحی و تنظیم شود تا اطمينان حاصل شود كه پاسخ دهنده، به سؤالات، پاسخ‌ صحیح را داده است.
• سؤالات پرسشنامه به‌خصوص سؤالات ابتدای پرسشنامه باید باعث جذب پاسخ‌دهنده بشود و پاسخ‌دهنده ترغیب شود که ادامه آنهارا هم بخواند.
• سؤالات پرسشنامه باید کوتاه باشد، اگر سؤالات طولانی طراحی کنید، ممکن است خواننده حوصله‌ خواندن سؤال را نداشته باشد و پاخ اشتباه بدهد.
• سؤالات پرسشنامه به‌خصوص سؤالات ابتدای پرسشنامه باید باعث جذب پاسخ‌دهنده بشود و پاسخ‌دهنده ترغیب شود که ادامه آنهارا هم بخواند.
• در ابتدای پرسشنامه باید اطلاعاتی در مورد تکمیل کردن پرسشنامه و چگونگی پاسخ دادان به سؤالات برای پاسخ‌دهنده‌ها بیان بشود.
• دستورالعمل پرسشنامه باید کوتاه، واضح و اطلاعات مورد نیاز پاسخ‌دهنده برای برای تکمیل پرسشنامه ارائه دهند.
• سوالات پرسشنامه باید از ساده به پیچیده تنظیم شوند
• سوالات طراحی شده باید از نظم خاصی پیروی کنند و سوال های مرتبط در یک ردیف قرار بگیرند.